انواع شیلنگ‌های صنعتی

شیلنگ‌ها لوله‌های توخالی هستند که از آن‌ها برای انتقال مواد مختلفی استفاده می‌کنند. از شیلنگ‌ها در صنایع مختلف از جمله کشاورزی، ساخت و ساز، کشتی سازی، معادن و … استفاده می‌شود.

شیلنگ‌های صنعتی انواع مختلفی دارند که هر کدام از آن‌ها برای کاربرد خاصی طراحی شده‌اند. در این مقاله به معرفی انواع شیلنگ‌های صنعتی و کاربردهای آن‌ها می‌پردازیم.

اجزای اصلی شیلنگ‌های صنعتی

شیلنگ‌های صنعتی از سه لایه اصلی تشکیل شده‌اند:

• لایه داخلی: این لایه از جنس لاستیک، پلاستیک یا سایر مواد مقاوم در برابر خوردگی است. لایه داخلی با سیال در تماس است و وظیفه آن جلوگیری از نشت سیال است.
• لایه میانی: این لایه از جنس الیاف، پلاستیک یا فلز است و وظیفه آن تقویت ساختار شیلنگ برای تحمل فشار سیال است.
• لایه خارجی: این لایه از جنس لاستیک، پلاستیک یا فلز است و وظیفه آن محافظت از شیلنگ در برابر آسیب‌های فیزیکی و محیطی است.

انواع شیلنگ‌های صنعتی

شیلنگ‌های صنعتی را می‌توان بر اساس موارد زیر طبقه‌بندی کرد:

1.بر اساس نوع سیال:

شیلنگ های صنعتی بر اساس نوع سیال به انواع مختلفی تقسیم می شوند که هر کدام دارای ویژگی ها و کاربردهای خاص خود هستند.

شیلنگ های هوا

شیلنگ های هوا برای انتقال هوا در فشارهای مختلف استفاده می شوند. این شیلنگ ها معمولاً از لاستیک یا پلی یورتان ساخته می شوند و دارای مقاومت بالایی در برابر سایش و پارگی هستند. شیلنگ های هوا در کاربردهای مختلفی از جمله ابزارهای بادی، سیستم های تهویه مطبوع و خطوط تولید استفاده می شوند.

شیلنگ های آب

شیلنگ های آب برای انتقال آب در فشارهای مختلف استفاده می شوند. این شیلنگ ها معمولاً از لاستیک یا پلی اتیلن ساخته می شوند و دارای مقاومت بالایی در برابر خوردگی هستند. شیلنگ های آب در کاربردهای مختلفی از جمله آبیاری، آتش نشانی و سیستم های گرمایشی و سرمایشی استفاده می شوند.

شیلنگ های روغن

شیلنگ های روغن برای انتقال روغن در فشارهای مختلف استفاده می شوند. این شیلنگ ها معمولاً از لاستیک یا پلی یورتان ساخته می شوند و دارای مقاومت بالایی در برابر حرارت و مواد شیمیایی هستند. شیلنگ های روغن در کاربردهای مختلفی از جمله سیستم های هیدرولیک، سیستم های انتقال قدرت و سیستم های روانکاری استفاده می شوند.

شیلنگ های مواد شیمیایی

شیلنگ های مواد شیمیایی برای انتقال مواد شیمیایی در فشارهای مختلف استفاده می شوند. این شیلنگ ها معمولاً از لاستیک یا پلی اتیلن ساخته می شوند و دارای مقاومت بالایی در برابر مواد شیمیایی خورنده هستند. شیلنگ های مواد شیمیایی در کاربردهای مختلفی از جمله صنایع شیمیایی، صنایع نفت و گاز و صنایع دارویی استفاده می شوند.

شیلنگ های مواد غذایی

شیلنگ های مواد غذایی برای انتقال مواد غذایی در فشارهای مختلف استفاده می شوند. این شیلنگ ها معمولاً از لاستیک یا پلی اتیلن ساخته می شوند و دارای مقاومت بالایی در برابر خوردگی و آلودگی هستند. شیلنگ های مواد غذایی در کاربردهای مختلفی از جمله صنایع غذایی، صنایع آشامیدنی و صنایع بسته بندی استفاده می شوند.

شیلنگ های گاز

شیلنگ های گاز برای انتقال گازهای مختلف در فشارهای مختلف استفاده می شوند. این شیلنگ ها معمولاً از لاستیک یا پلی اتیلن ساخته می شوند و دارای مقاومت بالایی در برابر آتش و انفجار هستند. شیلنگ های گاز در کاربردهای مختلفی از جمله سیستم های سوخت رسانی، سیستم های تهویه مطبوع و سیستم های جوشکاری استفاده می شوند.

همچنین در هنگام انتخاب شیلنگ صنعتی، لازم است به فشار کاری، دمای کاری و محیط کار توجه شود. در ادامه به این موارد خواهیم پرداخت.

2.بر اساس فشار کاری:

بر اساس فشار کاری، شیلنگ های صنعتی به دو دسته کلی تقسیم می شوند:

• شیلنگ های فشار پایین: این شیلنگ ها برای انتقال سیالات با فشار کاری کمتر از 20 بار طراحی شده اند. از این شیلنگ ها معمولاً در کاربردهای سبک و کم فشار مانند انتقال آب، هوا و گاز استفاده می شود.
• شیلنگ های فشار بالا: این شیلنگ ها برای انتقال سیالات با فشار کاری بالاتر از 20 بار طراحی شده اند. از این شیلنگ ها معمولاً در کاربردهای سنگین و پرفشار مانند انتقال روغن هیدرولیک، مواد شیمیایی و سوخت استفاده می شود.

شیلنگ های فشار بالا خود به چند دسته تقسیم می شوند:

• شیلنگ های فشار متوسط: این شیلنگ ها برای انتقال سیالات با فشار کاری بین 20 تا 100 بار طراحی شده اند. از این شیلنگ ها معمولاً در کاربردهای متوسط مانند انتقال آب، هوا و گاز تحت فشار استفاده می شود.
• شیلنگ های فشار قوی: این شیلنگ ها برای انتقال سیالات با فشار کاری بین 100 تا 500 بار طراحی شده اند. از این شیلنگ ها معمولاً در کاربردهای سنگین مانند انتقال روغن هیدرولیک و مواد شیمیایی استفاده می شود.
• شیلنگ های فشار فوق العاده: این شیلنگ ها برای انتقال سیالات با فشار کاری بالاتر از 500 بار طراحی شده اند. از این شیلنگ ها معمولاً در کاربردهای بسیار سنگین مانند انتقال مواد انفجاری و سمی استفاده می شود.

در انتخاب شیلنگ صنعتی مناسب، باید به فشار کاری مورد نیاز توجه ویژه ای داشت. استفاده از شیلنگ با فشار کاری نامناسب می تواند منجر به آسیب به شیلنگ و بروز حوادث شود.

در اینجا چند نکته برای انتخاب شیلنگ صنعتی مناسب بر اساس فشار کاری آورده شده است:

• فشار کاری مورد نیاز را تعیین کنید. برای تعیین فشار کاری مورد نیاز، باید به توصیه های سازنده دستگاه یا سیستم انتقال سیال مراجعه کنید.
• فشار کاری شیلنگ را بررسی کنید. فشار کاری شیلنگ باید حداقل 10 درصد بالاتر از فشار کاری مورد نیاز باشد.
• نوع سیال را در نظر بگیرید. برخی از سیالات می توانند به شیلنگ ها آسیب برسانند. برای انتقال این نوع سیالات، باید از شیلنگ های مخصوص استفاده کنید.

بر اساس دمای کاری:

شیلنگ های صنعتی بر اساس دمای کاری به دو دسته کلی تقسیم می شوند:

• شیلنگ های دمای پایین: این شیلنگ ها برای انتقال سیالات با دمای کمتر از 100 درجه سانتیگراد طراحی شده اند. از این شیلنگ ها در کاربردهای مختلفی مانند انتقال آب، هوا، مواد شیمیایی و مواد غذایی استفاده می شود.
• شیلنگ های دمای بالا: این شیلنگ ها برای انتقال سیالات با دمای بالاتر از 100 درجه سانتیگراد طراحی شده اند. از این شیلنگ ها در کاربردهای مختلفی مانند انتقال بخار، آب داغ و روغن داغ استفاده می شود.

در ادامه به معرفی برخی از انواع شیلنگ های صنعتی بر اساس دمای کاری می پردازیم:

• شیلنگ های لاستیکی: این شیلنگ ها از لاستیک طبیعی یا مصنوعی ساخته می شوند و برای انتقال سیالات با دمای پایین مناسب هستند.
• شیلنگ های پلاستیکی: این شیلنگ ها از مواد پلاستیکی مانند پلی اتیلن، پلی پروپیلن و پلی یورتان ساخته می شوند و برای انتقال سیالات با دمای پایین و متوسط مناسب هستند.
• شیلنگ های فلزی: این شیلنگ ها از مواد فلزی مانند فولاد، آلومینیوم و مس ساخته می شوند و برای انتقال سیالات با دمای بالا مناسب هستند.

در اینجا برخی از نکات مهم در انتخاب شیلنگ صنعتی بر اساس دمای کاری آورده شده است:

• برای انتقال سیالات با دمای بالا، از شیلنگ هایی استفاده کنید که از مواد مقاوم در برابر حرارت ساخته شده باشند.
• برای انتقال سیالات با دمای پایین، از شیلنگ هایی استفاده کنید که از مواد انعطاف پذیر ساخته شده باشند.
• برای انتقال سیالات خورنده، از شیلنگ هایی استفاده کنید که از مواد مقاوم در برابر خوردگی ساخته شده باشند.

به طور خاص میتوانیم انواع شیلنگ صنعتی را به شرح زیر ذکر کنیم.

شیلنگ‌های فولادی (Steel Hoses):

شیلنگ‌های فولادی از جنس فولاد نسبتاً انعطاف‌پذیر تشکیل شده‌اند و معمولاً در برابر فشارهای بالا و دماهای بسیار بالا یا پایین مقاومت دارند. این نوع شیلنگ‌ها در صنایع پتروشیمی، نفت و گاز، و صنایع سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرند.

شیلنگ هیدرولیک:

شیلنگ هیدرولیک، یک لوله منعطف توخالی و دو سر باز است که برای انتقال سیالات هیدرولیکی از یک نقطه به نقطه دیگر در یک سیستم هیدرولیک استفاده می شود. شیلنگ های هیدرولیک در انواع مختلفی با توجه به عواملی مانند فشار کاری، نوع سیال، طول و قطر ساخته می شوند.

شیلنگ‌های پلی‌اورتان (Polyurethane Hoses):

شیلنگ‌های پلی‌اورتان از جنس پلی‌اورتان ساخته می‌شوند و از انعطاف‌پذیری بالا برخوردارند. آنها معمولاً برای انتقال هوا، گاز، آب، و مایعات غیر خورنده به کار می‌روند و در صنایعی مانند رباتیک، پنوماتیک، و خودروسازی به کار می‌روند.

شیلنگ‌های PVC (PVC Hoses):

این نوع شیلنگ‌ها از پلی‌وینیل کلراید (PVC) ساخته می‌شوند و معمولاً برای انتقال آب، گازهای خنک‌کننده، و مایعات خورنده مورد استفاده قرار می‌گیرند. آنها ارزان‌ترین گزینه برای برخی از کاربردها هستند و در صنایع کشاورزی و ساختمانی نیز استفاده می‌شوند.

شیلنگ‌های سیلیکونی (Silicone Hoses):

شیلنگ‌ سیلیکونی از جنس سیلیکون با ویژگی‌های مقاومت در برابر دماهای بالا و خوردگی به مواد شیمیایی ساخته می‌شوند. آنها معمولاً در صنایع غذایی، پزشکی، و صنایع خودروسازی برای انتقال مواد غذایی، داروها، و مایعات خورنده استفاده می‌شوند.

شیلنگ‌های خاصیت ضد انفجار (Explosion-Proof Hoses):

این نوع شیلنگ‌ها برای انتقال مواد قابل انفجار و در محیط‌های خطرناک مورد استفاده قرار می‌گیرند. آنها دارای خصوصیات ایمنی و استانداردهای خاصی هستند تا از انفجارها جلوگیری کنند و معمولاً در صنایع شیمیایی، نفت و گاز، و معادن مورد استفاده قرار می‌گیرند.

کاربردهای شیلنگ‌های صنعتی

شیلنگ‌های صنعتی در صنایع مختلف کاربردهای فراوانی دارند. برخی از کاربردهای شیلنگ‌های صنعتی عبارتند از:

• انتقال آب در کشاورزی، ساختمان سازی و صنایع آب و فاضلاب
• انتقال گاز در صنایع نفت و گاز، پتروشیمی و صنایع غذایی
• انتقال روغن در صنایع خودروسازی، ساخت و ساز و صنایع غذایی
• انتقال مواد شیمیایی در صنایع شیمیایی، داروسازی و صنایع غذایی
• انتقال هوا در صنایع خودروسازی، تولید برق و صنایع غذایی

نکاتی برای انتخاب شیلنگ صنعتی

برای انتخاب شیلنگ صنعتی مناسب باید به موارد زیر توجه کرد:

• نوع سیال: نوع سیالی که قرار است از طریق شیلنگ منتقل شود، تعیین کننده نوع شیلنگ است.
• فشار کاری: فشار کاری شیلنگ باید متناسب با فشار سیال باشد.
• دمای کاری: دمای کاری شیلنگ باید متناسب با دمای سیال باشد.
• طول شیلنگ: طول شیلنگ باید متناسب با فاصله بین منبع سیال و نقطه مورد نظر باشد.
• کیفیت شیلنگ: شیلنگ باید از کیفیت بالایی برخوردار باشد تا در برابر آسیب‌های فیزیکی و محیطی مقاوم باشد.

نتیجه‌گیری

شیلنگ‌های صنعتی ابزاری ضروری در بسیاری از صنایع هستند. شیلنگ‌های صنعتی انواع مختلفی دارند که هر کدام از آن‌ها برای کاربرد خاصی طراحی شده‌اند. برای انتخاب شیلنگ صنعتی مناسب باید به موارد مختلفی از جمله نوع سیال، فشار کاری، دمای کاری، طول شیلنگ و کیفیت شیلنگ توجه کرد.