نحوه چاپ کتاب کودک

فرآیند چاپ کتاب کودک، نسبت به کتاب‌های سایر گروه‌های سنی‌، تفاوت چندانی ندارد. به عبارت کلی، نویسنده باید بعد از نگارش محتوا، مراحل صفحه آرایی و طراحی جلد را طی کند و در ادامه مانند سایر کتاب‌هایی که در کشور چاپ می‌شوند، در مورد مراحل اخذ مجوز و دریافت نسخه چاپ شده آن، اقدامات لازم را انجام دهد.

برخی از مراحل مهم در چاپ کتاب کودک عبارتند از:

• نوشتن و ویرایش: اولین و مهمترین مرحله نوشتن و ویرایش کتاب شماست. نویسندگان باید کتاب هایی بنویسند که با توجه به مخاطب هدف جذاب و آموزنده باشد. پس از نوشتن یک کتاب، باید توسط یک ویراستار حرفه ای ویرایش شود تا از عدم وجود مشکل محتوایی یا فنی اطمینان حاصل شود.
• انتخاب یک داستان جذاب و مناسب برای سن کودکان: داستان باید جذاب و آموزنده باشد و به سطح فهم و توجه کودکان منطبق باشد.
• انتخاب تصاویر مناسب: تصاویر و طراحی‌های جذاب و رنگارنگ برای کتاب کودکان بسیار مهم است و می‌تواند جذب توجه آن‌ها را افزایش دهد

 برای طراحی تصاویر و عکس‌‌های کتاب نکات زیر را به یاد داشته باشید:

• ۱- در طراحی تصاویر طول و عرض کتاب را در نظر بگیرید.
• ۲- حجم تصاویر در طراحی کتاب را در نظر بگیرید. 
• ۳- ترکیبی از تصاویر و متن را شامل باشد.
• ۴- نرم افزار خوبی برای طراحی استفاده کنید و طراحی را انتخاب کنید که با تجربه باشد.
• ۵- سعی کنید با طراح تصاویر در کنار همدیگر کار کنید تا از نظرات هم نیز استفاده نمایید.

• استفاده از قلم و فونت مناسب: استفاده از قلم و فونتی که برای کودکان خواندن آسان و دلنشین باشد، بسیار مهم است.
• چاپ با کاغذ با کیفیت: استفاده از کاغذ با کیفیت و مناسب برای چاپ کتاب کودکان بسیار اهمیت دارد تا کتاب برای مدت طولانی قابل استفاده باشد
• استفاده از روش‌های چاپ مناسب: استفاده از روش‌های چاپی که تصاویر و متن به خوبی با هم ترکیب شده و با کیفیت باشند، بسیار مهم است
• انتخاب جلد مناسب: انتخاب جلدی که مقاوم و جذاب باشد و با تم داستان هماهنگی داشته باشد، بسیار مهم است

• مجوز دریافت کنید: پس از طرح و طراحی جلد صفحه باید تاییدیه فرهنگ و مرجع اسلامی اخذ شود. برای این منظور یک نسخه کامل از کتاب به همراه شناسنامه و شناسنامه نویسنده به فهرست کشور ارسال شود.
• چاپ کتاب: پس از اخذ مجوز، می توان کتاب را برای چاپ به چاپخانه ارسال کرد. در این مرحله مشخصات کتاب مانند تیراژ، نوع کاغذ، نوع صحافی و … می باشد. باید به چاپگر اطلاع داده شود.
• بررسی نهایی: پس از چاپ کتاب، باید یک بررسی نهایی انجام شود تا از اشکالات چاپی و املایی مطمئن شویم. با رعایت این مراحل و اصول، می‌توان یک کتاب کودکانه با کیفیت و جذاب را چاپ کرد.
• توزیع کتاب: پس از انتشار کتاب، باید در دسترس عموم قرار گیرد. برای این کار می توانید از طریق ناشران، کتابفروشی ها یا آنلاین این کار را انجام دهید.

بسیاری از کتاب‌های کودکان به یکی از دسته‌های زیر تقسیم می‌شوند:

• کتاب برای کودکان تا سه سال (کتاب نمودار) :

این کتاب ها صفحات زیادی دارند صفحات داخلی کتاب معمولاً به ضخامت جلد کتاب است و به همان شکل جلد کتاب طراحی می شود.

• کتاب (کتاب های تصویری) برای سنین 3 تا 8 سال:

 بیشتر کتاب بر اساس عکس نوشته شده و داستان از طریق عکس ها به خواننده منتقل می شود.

• کتاب برای سنین 6 تا 10 سال (کتاب های فصلی):

برخلاف کتاب‌های مصور، این کتاب داستانی را از طریق فصل‌های پیوسته روایت می‌کند، برخلاف کتاب‌های بزرگسال، پر از تصویر و تصویر.

• کتاب های 8 تا 12 سال (کتاب های راهنمایی):

 این کتاب شبیه یک کتاب فصلی به نظر می رسد، اما تا حدی داستان آنها از نظر پختگی و ژانر متفاوت است و از یک کتاب فصلی پیشرفته تر است

• .کتاب‌های 12 تا 18 سال (رمان‌های نوجوانان).:

این کتاب ها از نظر بلوغ داستانی و ژانرهای مربوط به سن با دسته های دیگر تفاوت دارند و برای این گروه های سنی مناسب هستند.

این تقسیم بندی عمدتا بر اساس گروه سنی، تعداد صفحات، تعداد تصاویر و تعداد کل کلمات صورت می‌گیرد. در زیر جدولی از مهمترین اطلاعات برای نشان دادن میانگین آمار برای رایج ترین انواع کتاب های کودکان آورده شده است.

سن	تعداد کلمات	حداکثر تعداد صفحه	تصاویر
0-3	0	32	تمام صفحات
2-5	200-400	32	تمام صفحات
4-8	400-800	بالای 32	تمام صفحات
6-10	1000-3000	بالای 32	تقریبا تمام صفحات
8-12	15000-40000	82	تقریبا 12 صفحه دارای تصویر

معمولاً کتاب هایی که در حوزه کودک و نوجوان منتشر می شود باید بر اساس نیازها و مقتضیات سن آنها باشد. بنابراین، تحلیل دقیق الزامات کیفی برای نوشتن کتاب برای کودکان و نوجوانان بسیار مهم است و توصیه می شود نویسندگانی که علاقه مند به فعالیت در این زمینه هستند، از متخصصان حوزه کودک و نوجوان اطلاعات کسب کنند.
کتاب‌های زیادی به خصوص با طرح‌ها و رنگ‌های فراوان در بازار کتاب وجود دارد، به این امید که بتواند نظر بازار کودک و نوجوان را جلب کند. نکته اینجاست که از آنجایی که طرح و رنگ در کتاب های کودک و نوجوان مهم است، باید بگوییم که محتوا نیز مهم است. متاسفانه بسیاری از نویسندگان کار کودک و نوجوان را با طراحی جلد کتاب و طراحی رنگ و صفحه اشتباه می گیرند. کتاب باید محتوای دشواری داشته باشد که کودکان بتوانند آن را بفهمند و ترسیم کنند.

منبع:

انتشارات فروغ سیمرغ